خاقانی: شفاف سازی کنید که میعانات را با چه قیمتی فروختید!
تاریخ انتشار: ۱۱ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۲۶۰۱۲
مدیرکل پیشین وزارت نفت تاکید کرد: هشدار می‌دهم که وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، با شرایط جدیدی که در بازار بین‌المللی نفت به وجود آمده که در آن، دیگر ایران را به کلی از بازار بین‌المللی نفت حذف کرده‌اند، باید نسبت به احیای نقش شرکت ملی نقت و وزارت نفت، به عنوان تنها فروشنده بازارنفت خام ایران، تلاش کنند و از اشتباهات بودجه ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، بیاموزند
به گزارش جماران، محمود خاقانی گفت: ما قدیمی‌های صنعت نفت نگران هستیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در پی انتشار جوابیه اداره کل روابط عمومی وزارت نفت در پاسخ به سخنان محمود خاقانی، کارشناس و مدیر کل پیشین وزارت نفت، که نسبت به ضرورت اصلاح بند‌هایی از بودجه ۱۴۰۳، درخصوص نحوه فروش نفت سخن گفته بود، وی در تماس با خبرنگار جماران، به ارائه توضیحاتی پرداخت.
خاقانی در تماس تلفنی با خبرنگار جماران به بیان نکاتی درخصوص این جوابیه پرداخت و تصریح کرد: «باید از وزارت نفت برای توجه به مسائلی که درچارچوب نگرانی‌های جامعه در رسانه‌ها مطرح می‌شود، تشکر کنم. قطعا این پاسخگویی، اقدام مثبت وزرات نفت است. در کنار آن اما، باید این نکته را به دوستانی که اکنون اغلبشان جوان هستند یادآوری کنم که نسل ما، براساس اعتقاد به رهنمود‌ها و فرموده‌های امام خمینی (ره)، باور دارد که اگر مقام ماندنی بود، به ما نمی‌رسید. به همین دلیل، تلاش ما این بود که بیشترین توان علمی و جسمی خود را در مسیر مبارزه با دشمن، که در آن زمان، و خصوصا در دوره جنگ تحمیلی، آمریکا، انگلیس و شوروی بودند، به کار بگیریم.
صنعت نفت، در آن زمان، هدف اصلی حملات دشمن در دوران جنگ تحمیلی بود. کارکنان این صنعت از پیش از انقلاب، نسل‌های بعد از خود را آموزش دادند تا آن‌ها نیز بتوانند این صنعت را حفظ کنند. اما اکنون شاهدیم، سعی این جوانان، در مواجهه با مساله‌ای کارشناسی، تحقیر شخصیت حقیقی این حقیر و بنده خدا است! البته این روشی است که معتقدین به فهم نادرست از حدیت نبوی «باهتوهم»، آن را به کار می‌گیرند و معتقدند که اگر نمی‌توانیم جواب کسی را منطقی و بااستدلال بدهیم، او را نزد افکار عمومی با بهتان زدن، خراب کنیم! این روشی است که متاسفانه از ۲۰ سال اخیر در کشور آغاز شده و هنوز ادامه دارد. درحالی که آن حدیث نبوی، به بدعت گذاران در دین برمی‌گردد و نه به منتقدان دولت و شیوه‌های حکمرانی.
هنوز هم معتقدم با برنامه هفتم، ملی بودن صنعت نفت، زیر سوال بزرگی می‌رود چرا وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران، از خود در برابر این قانونگذاران دفاع نمیکنندبه عنوان کارشناس اقتصاد انرژی و احدی از آحاد ملت ایران، شاهد اتفاقاتی در کشور هستم که من را در کنار دیگر کارشناسان دلسوز کشورمان، نگران کرده است. هنوز هم معتقدم با مواد و بند‌های گنجانده شده در برنامه هفتم، ملی بودن صنعت نفت، زیر سوال بزرگی می‌رود که باید به آن پاسخ داده شود؛ اینکه چرا وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران، از خود در برابر این قانون گذاران دفاع نمی‌کنند، سوالات زیادی ایجاد کرده است. قانونگذارانی که هر کدام با تعداد آرایی محدود وارد مجلس یازدهم شدند و اکنون بیشتر منافع فردی و گروهی خود را مدنظر قرار می‌دهند تا منافع ملی.
ما نگران هستیم که کاسبان و دورزنندگان تحریم و اصحاب ثروت و قدرتی که بعد از خصوصی‌سازی‌ها در کشور ثروتمند شدند، با نفوذ در روند‌های حاکم بر قانون گذاری، آن را به سمت و سویی می‌برند که از نظر بسیاری از کارشناسان مانند بنده، به نفع منافع ملی کشور نیست.
در شرایطی در بودجه ۱۴۰۳ بحث تهاتر از سوی برخی نهاد‌های خاص مطرح شده است که کشور ما از محل انجام تهاترها، آسیب‌های جدی دیده است. چرا نباید بتوانیم پول نفتمان را بگیریم و در بازارهای بین المللی، برای کسب منافع حداکثری مان، رقابت ایجاد کنیم! ارتباط بین «فساد بزرگ چای دبش» با انتشار خبر آزادشدن پول‌های بلوکه شده ایران که در ازای فروش نفت، طلای سیاه، به سریلانکا، درآنجا مانده بود، چیست؟ اکنون ما نگران این هستیم که چنین مسائلی درباره پول‌های ایران در هند و چین ایجاد شود!
چین، نه تنها پول نفت ما را نمی‌دهد، بلکه مصالح ساخت این فرودگاه را نیز وارد می‌کند!چرا کسی نمی‌پرسد که توسعه فرودگاه امام خمینی، تحت چه شرایطی با قرارداد ۲.۵ میلیارد یورویی با یک شرکت چینی ناشناخته بسته شده است! چرا در ازای پول نفت کشورمان، هر گونه کالا و خدمات بنجل دیگر کشورها را به کشور پذیرا هستید! چین، نه تنها پول نفتی به ما نمی‌دهد بلکه مصالح مورد نیاز برای ساخت این فرودگاه، از سنگ کف تا سنگ توالت، را نیز وارد می‌کند! آش آنچنان شور شده که وزیر ورزش در همین دولت نیز اعلام کرد «چینی‌ها به جای پول نفت، ورزشگاه می‌سازند که نه تنها هیچ کمکی به بهبود وضعیت معیشت مردم نخواهد کرد، بلکه هزینه‌های نگهداری آن هم باری اضافه بر دوش مردم خواهد شد، درحالیکه امروز پول نگهداری درست ورزشگاه آزادی را هم نداریم، بهتر است نیروگاه و پالایشگاه بسازید!»
در بودجه ۱۴۰۳، اعمال نفوذ میشوداینها چه کسانی هستند که چنین سمت وسویی به جهت گیری‌های اساسی کشور می‌دهند! ما نمی‌دانیم، اما می‌فهمیم که در بودجه ۱۴۰۳، اعمال نفوذ می‌شود تا طلای سیاه را بدهیم و به جای آن کالا بگیریم! در زمان جنگ تحمیلی با کمترین درآمد نفتی، ضمن اداره اقتصاد کشور، جبهه‌ها نیز پشتیبانی می‌شد، آن زمان تهاتر برای گندم، برنج و گوشت و با هدف تامین آذوقه مردم انجام می‌شد. خوب است به این تاریخچه‌ها مراجعه کنیم!
اکنون وزارت نفت می‌گوید ما بیشترین فروش را در بازارهای مختلف داشته‌ایم؛ خبر بسیار خوشحال کننده‌ای است. به این معنا که توانسته‌ایم بیشترین درآمد‌های دلاری را داشته باشیم. این درآمد‌های دلاری قاعدتا باید به خزانه کشور ریخته شده باشد؛ اگر اینگونه است چرا دولت سهم منابع مالیاتی از منابع عمومی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ را در شرایط رکود و تورم فعلی، به ۴۵ درصد رسانده است. جامعه هدف این مالیات‌ها چه کسانی بوده‌اند، چگونه از نهاد‌های اقتصادی فراقانونی چگونه مالیات گرفته شده و آیا توانسته‌اند از مافیای اتومبیل مالیات بگیرند!
همچنان معتقدم در بازار، نفت ایران با نفت ایران رقابت می‌کند افزایش قیمت دلار، به نفع آن‌ها است که درآمد دلاری دارندآنچه که در رابطه با تاثیرات زیانبار منافع شاهزادگان در عربستان سعودی مثال زدم، باید برای ما درس بزرگی باشد. همچنان معتقدم باید وزارت نفت به کابینه هشدار دهد که در شرایطی نفت خود را به بازار می‌برد که نیروی انتظامی، قرارگاه خاتم، نهاد‌های فراقانونی اقتصادی و دورزنندگان تحریم نیز با همان نفت به بازار می‌روند! در این بازار، نفت ایران با نفت ایران رقابت می‌کند و هر یک دنبال این هستند که زودتر محموله خود را بفروشند، تا پولش را بردارند و تهاتری کالا وارد کنند و یا اگر پولی به دستشان آمد، کالایی بخرند تا در بازار ایران چندبرابر سود کنند! نفت را دلار می‌کنند و در داخل ایران این رقابت باعث می‌شود که قیمت دلار افزایش یابد، چرا که این افزایش قیمت به نفع آن‌ها است که درآمد دلاری دارند، تا دلارشان را در ایران ریال کنند! مگر کشور یک بار، پیامد‌های چنین طرحی را در زمان وزارت مرحوم آقای «رستم قاسمی»، در قالب «بورس انرژی»، نیازمود! همان زمان هم به هشدارها، بی توجهی شد!
اول کالا وارد کشور می‌شود و بعد از ضرورت مصرف آن حمایت می‌کنند!متاسفانه، به دلیل منافعی که افراد و گروه‌هایی خاص در تهاتر برخی کالا‌ها دارند، شاهد هستیم اکنون اول کالا وارد کشور می‌شود و بعد با تشریح ضرورت‌های نیاز آن برای کشور، از مصرف آن حمایت می‌کنند! در این راستا، برنامه هفتم، مگر غیر از تامین کننده منافع یک گروه و باند خاص است.
چرا وقتی می‌گوییم صنعت نفت را دریابید، برآشفته می‌شوند! بلایی که بر سر صندوق بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت آمد را ببینید! این صندوق را دولتی اعلام کردند و اکنون این نگرانی وجود دارد که در گام بعد، این صندوق خصولتی شود و همان بلایی که بر سر دیگر صندوق‌های بازنشستگی آمده، اینجا نیز اجرا شود. بیمارستان وزارت نفت که خصوصی است را می‌خواهند دولتی کنند، اما صندوق بازنشستگی کارکنان را دولتی کرده اند!
چرا دولت روحانی، ۸۷ میلیون بشکه میعانات گازی را نفروخته بود؟شما که می‌گویید بیشتر از دولت‌های قبلی نفت فروختیم و حتی ۸۷ میلیون بشکه میعانات گازی که روی دست دولت قبل مانده بود را فروختیم،ای کاش دلیل آن را بیان کنید و بگوید این میعانات چرا و به چه دلیل فروخته نشده بود. این میعانات گازی، میلیارد‌ها دلار ارزش دارد. آقای زنگنه دلش برای کشور می‌سوخت، نمی‌خواست آن را مفت در بازار بفروشد. اسفند ۹۹ دولت مشکلات برجام را حل کرده بود، اما افراد و گروه هایی، آن زمان به دولت اجازه امضای آن را ندادند، با این حال، آقای روحانی امیدوار بود این اجازه از سوی این افراد و گروه‌ها به دولت سیزدهم داده شود. آن‌ها با دلسوزی نخواستند نفت را ارزان بفروشند تا با امضای توافق، ناچار نشوند میعانات گازی ایران را در بازار ارزان فروشی کنند تا پول بیشتری به خزانه واریز شود.
شفاف سازی کنید که این میعانات را با چه قیمتی فروختید! کشور ما از اقتصاد غیرشفاف به مراتب صدمات جدی‌تر دیده استحالا که از خود راضی هستند که این میعانات را فروخته اید، پس اعلام کنید آن‌ها را با چه قیمتی و به چه کسی فروخته‌اید! این را شفاف سازی کنید. مشکل کشور ما اکنون این است که اقتصاد خرد و کلان کشور، به بهانه «دشمنی‌ها» شفاف نیست. چه زمانی می‌خواهید به این باور برسید آن‌ها تمام اطلاعات این معاملات را دارند. کشور ما اکنون از این اقتصاد غیرشفاف به مراتب صدمات جدی‌تر دیده است.
متاسفم که اکنون، همه ارکان کشور ما، سیاسی شده است. یک باند و گروه سیاسی، با افکار ویژه به دلیل اینکه توانسته‌اند در بخش‌های نظامی، امنیتی و قضایی جایگاهی برای خود داشته باشند، همه مسائل را در راستای اهداف خود، سیاسی کرده اند. قطعا اگر من که سالهاست در منزل، دوران بیماری را می‌گذرانم، از وزارت نفت دولت سیزدهم تعریف می‌کردم و انتقاد نداشتم، در منزل از من ملاقات می‌کردند و امکاناتی نیز برای درمان در اختیارم قرار می‌دادند، اما به محض اینکه از روی دلسوزی، حرفی زده می‌شود، خود آقایان با سیاسی خواندن آن، تلاش می‌کنند از این مسیر نگاه‌های کارشناسی را سرکوب کنند. چرا به دنبال این هستید که برای توجیه همه ناکارآمدی ها، این چنین بهانه‌تراشی کنید!
مبارزه با دشمن، از طریق پنهان کاری صورت نمی‌گیرد! دشمن در سطح معاون وزیر دفاع، علیه برجام چه کرد!تحریم‌های ظالمانه را علت ناکامی‌ها می‌دانید، اما بدانید که مبارزه با آن، از طریق پنهان کاری صورت نمی‌گیرد! مگر نه اینکه دشمن در سطح معاون وزارت دفاع این کشور نفوذ کرده بود و بعد معلوم شد که آن فردی که مخالف برجام بود و بیشترین توهین‌ها و تخریب‌ها را به وزیر امور خارجه دولت یازدهم و دوازدهم اعمال می‌کرد، پشت پرده چه منافعی را پیش می‌برد! اگر صحبت از دشمن می‌کنیم، نباید تصور کرد دشمن فقط غرب است، بلکه هر آنچه که اکنون منافع ملی کشور را به محاق برده، دشمن کشور ما است.
از همه هشدارها و نگرانی‌ها با جناحی خواندنشان عبور می‌کنند با همکاری شرکت‌های اروپایی، روسی و چینی منافع ملی ما به خطر افتاده استمتاسفانه، اداره کل روابط عمومی وزارت نفت، جایی که نمی‌تواند دلیل قانع کننده‌ای بیاورد به اموری دستاویز می‌شود که همان‌ها سوالات و ابهامات بیشتری ایجاد می‌کنند. در حالی از همه هشدارها و نگرانی‌ها با جناحی خواندنشان عبور می‌کنند که کارشناسان دیگری، از جناح سیاسی خودشان، صریح‌تر و پرتکرارتر، صدایشان بلند شده و نسبت به این مسائل ابراز نگرانی کرده‌اند. این نشان می‌دهد آن‌ها که بازار را خوب می‌شناسند نیز احساس خطر کرده‌اند و می‌بینند که چگونه با همکاری شرکت‌های اروپایی، روسی و چینی منافع ملی ما به خطر افتاده است. حقیقتا، درد دل‌ها بسیار است.
نسبت به احیای نقش شرکت ملی نفت و وزارت نفت تلاش شود از اشتباهات بودجه ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بیاموزیدمعتقدم آن‌ها که اکنون درقدرت هستند، همان‌ها هستند که حکم به انحلال وزارت نفت دادند. هشدار می‌دهم که وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، با شرایط جدیدی که در بازار بین‌المللی نفت به وجود آمده که در آن، دیگر ایران را به کلی از بازار بین‌المللی نفت حذف کرده‌اند، باید نسبت به احیای نقش شرکت ملی نقت و وزارت نفت، به عنوان تنها فروشنده بازارنفت خام ایران، تلاش کنند و از اشتباهات بودجه ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، بیاموزند و از آن‌ها گزارش تهیه کنند. اما متاسفانه در شرایطی هستیم که گروهی در قوه مقننه در مسیری حرکت می‌کنند که این اشتباهات در حال تقویت شدن در برنامه هفتم و بودجه ۱۴۰۳ است.
در دوره حضور ما، در وزارت نفت تفکر آزاد کارشناسی تقویت می‌شد و در مقطعی نظام تصمیم گرفته بود بخش کارشناسی و مدیریت میانی، از رویکرد‌های جناحی و سیاسی به دور باشد. در آن مقطع، این ساختار با صلاحدید جناب آقای زنگنه در وزارت نفت، ایجاد شد و کارشناسان هر جا تصمیمات را خلاف منافع صنعت نفت و یا کشور می‌دیدند، شجاعانه ایستادگی می‌کردند و من از جمله آن مدیران بودم. کمااینکه در دولت دهم، وقتی دربرابر تصمیم نادرست مقام مافوقم ایستادگی کردم، برکنار شدم. پای حرف کارشناسی‌ام ایستادم و همه این‌ها در سوابق من در وزارت نفت وجود دارد. ضمن اینکه در نهاد‌های نظارتی و امنیتی هم پرونده خوبی دارم.
به هیچ حزب، باند و گروهی وابسته نیستمبه هیچ حزب، باند و گروهی وابسته نیستم. وابستگی من به قانون اساسی، خط بنیانگذار انقلاب و ولایت فقیه است و معتقدم باید وصیت نامه امام، خصوصا درمورد نقش نیروهای نظامی و انتظامی اجرا شود. این نیرو‌ها به جای اینکه خودشان سهمیه بگیرند و در بازار بین المللی بفروشند، شرکت ملی نفت ایران را به عنوان تنها فروشنده خام به دنیا معرفی کنند تا بتواند با آرامکو رقابت کند و بدانید؛ در غیر این صورت، دشمن به هدفش رسیده است. مگر نمی‌دانید بازار به کسانی نیاز دارد که هر روز در بازار حضور داشته باشند.
با برخی سیاست‌هایی که در برنامه هفتم و یا بودجه ۱۴۰۳، پیگیری می‌شود، همه ما باید نگران باشیم که مبادا نفوذی‌ها و جریانات مشکوکی، در هدایت این سیاستگذاری‌ها نقش داشته باشند! با توجه به شناختی که از آقای زنگنه دارم، روشن است که ایشان شخصیتی وطن پرست و پاکدست هستند؛ اما اکنون هرگونه حمله به ایشان یا آقای روحانی را مجاز می‌دانند تا اهداف و منافع خود را پیش ببرند!
چه نیازی دارید که مدیران پیش از خود را تحقیر کنید!با کمال احترام، از روابط عمومی وزرات نفت که من را به اسم خطاب کرده و پاسخ من را داده، تشکر می‌کنم، اما انصاف نیست که بگویند سمت ایشان نیز مورد سوال است! شما چه نیازی دارید که مدیران پیش از خود را تحقیر کنید! ما که وطم نفروختیم و منافع ملی نفروختیم و پای کشور ایستادیم و کار کردیم، زندگی مان شفاف است نیازی به این نداریم که کسی از ما تعریف کند.
در شرایط فعلی، تفکری در کشور حاکم شده که می‌خواهد نشان دهد بدون اینکه تحریم‌ها برداشته شود، اقتصاد را مدیریت می‌کند!. این تفکر اکنون نیز شکست خورده، اما نمی‌خواهد آن را بیان کند!
مگر یکی از نمایندگان مجلس، اعلام نکرد که روزانه ۴ هزار تن ال. پی. جی در کشور گم می‌شود! مگر ما در مقطعی صادرکننده بنزین نشده بودیم، پس چگونه است که اکنون یک باره مصرف ما بالا رفته است و معلوم نیست که چه میزان از مسیر‌های رسمی، بنزین و فراورده‌های نفتی، قاچاق می‌شود!
به نظر می‌رسد ما وارد دوران تاریک با اختلاس‌ها و فساد‌های کلان می‌شویم و در چنین اوضاعی، در شرایطی قرارمی‌گیریم که نه گازی برای سوزاندن داریم و نه بنزینی و نه حتی برقی.
در چنین شرایطی، این انتظار وجود دارد که دستکم، آن‌ها که در این صنعت نان و نمک خورده‌اند، به جای سکوت، از آن حمایت کنند. چرا نگران برکناری هستید! ما قدیمی‌های صنعت نفت نگران هستیم. صنعتی که با تکنولوژی قدیمی برای بقای خود تلاش می‌کند به آخر خط رسیده است، اگر این صنعت را در این مرحله بشکنید، چیزی برای این مملکت باقی نمی‌ماند؛ چراکه این کشور، وابسته به صنعت نفت است.
رفیق دولت‌ها نیستیم، رفیق کشورمان هستیمما که این سخنان را مطرح می‌کنیم، رفیق دولت‌ها نیستیم، رفیق کشورمان هستیم، دلمان برای کشورمان می‌سوزد. به همین دلیل می‌خواهیم دولت سیزدهم زمین نخورد و موفق شود. مبادا دولت سیزدهم در تاریخ با این نام ثبت شود که با اقتصادی جراحی شده و اشتباه، کشور را به زمین زد!
از کارشناسان محترم، با تجربه و باسوداتر از خودم و مدیران سابق توانمند صنعت نفت که این روز‌ها سکوت کرده‌اند، عاجزانه التماس می‌کنم، سکوتتان را بشکنید و صحبت کنید. با توجه به تجاربتان، ایراداتی که صنعت نفت با آن دست به گریبان است را بیان و کمک کنید که دولت سیزدهم دولت موفقی شود. همه دلخوردند و رانده شده اند، اما دلخوری‌ها را کناربگذارید؛ چراکه این صنعت، نقش حیاتی در این کشور دارد. از این نترسید که با کلمات شما را تحقیر کنند، وارد میدان شوید، و صنعت نفت و در واقع کشور را نجات دهید.»
منبع: فرارو
کلیدواژه: محمود خاقانی وزارت نفت صنعت نفت قیمت طلا و ارز قیمت خودرو قیمت موبایل بازار بین المللی نفت شرکت ملی نفت ایران میعانات گازی برنامه هفتم دولت سیزدهم بودجه ۱۴۰۳ منافع ملی وزارت نفت ما اکنون صنعت نفت پول نفت کشور ما آن زمان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۲۶۰۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گمرک به جای بانک مرکزی، شفاف سازی کرد/ ۲۴ میلیارد دلار برای ۱۰۰ واردکننده/ لیست دقیق دریافت کنندگان دلار ۲۸۵۰۰ تومانی را منتشر کنید
به گزارش تابناک اقتصادی؛ سیاست ارزی بانک مرکزی از شروع ریاست فرزین در این بانک، با نام تثبیت ارزی عجین شده است تا بتواند از رشد تورم و گرانی‌ها جلوگیری کند؛ رویکردی که از همان ابتدا با تخصیص ارز ترجیحی به نرخ ۲۸۵۰۰ تومان برای واردات کالا‌های ضروری، اساسی و دارویی و همچنین تخصیص ارز نیمایی برای واردات سایر نیاز‌های کشور همراه شد. اما منتقدان نیز ساکت نبودند و از تجربه تلخ و فساد دلار ۴۲۰۰ تومانی زمان دولت روحانی سخن گفتند و از ادامه این مسیر ابزار نگرانی کردند و توصیه و پیشنهادشان به بانک مرکزی، اجرایی کردن سیاست ارز تک نرخی در اقتصاد ایران بود؛ اتفاقی که نه تنها اتفاق نفتاد، بلکه نرخ‌های جدیدی که به دادوستد‌های ارزی کشور اضافه شد؛ همچون نرخ مرکز مبادله!
اما در هر صورت سال گذشته، به گفته فرزین رئیس کل بانک مرکزی، نزدیک به ۲۰ میلیارد دلار به نرخ ۲۸۵۰۰ تومان برای واردات کالا‌های اساسی، تخصیص و تامین یافت و از طریق مرکز مبادله ارز و طلا نیز نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار ارز با نرخ زیر ۴۰ هزار تومان برای واردات تمامی کالا‌های قانونی تخصیص یافت. فرزین با تاکید بر اینکه بانک مرکزی اصلا کاری به نرخ کانال‌ها و بازار غیررسمی ندارد اظهار داشت: بانک مرکزی در سال گذشته ۶۹ میلیارد دلار ارز تامین کرد.
حال یکی از مهم‌ترین مطالبات مردم و افکار عمومی از بانک مرکزی در مقام تصمیم گیر در حوزه سیاست‌های ارزی کشور، شفاف سازی در خصوص دریافت کنندگان ۶۹ میلیارد دلاری است که شخص رئیس کل به آن اشاره داشته است؛ یعنی دو گروه که یکی به ارز ۲۸۵۰۰ دسترسی داشته و گروه دیگر نیز به دلار نیمایی با نرخ زیر ۴۰ هزار تومان.
با این حال؛ به رغم سکوت بانک مرکزی و عدم پاسخ به این مطالبه مردم و کارشناسان اقتصادی، گمرک کشورمان در اقدامی قابل تقدیر، لیست ۱۰۰ واردکننده نخست در سال گذشته را همراه با میزان ارز دریافتی منتشر کرده است؛ لیستی که در مجموع نشان می‌دهد از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا پایان اسفندماه سال قبل، بیش از ۲۴ میلیارد دلار به صد شرکت واردکننده جهت واردات کالا‌های خود از سوی بانک مرکزی ارز تخصیص یافته و تامین شده است. وارداتی که در لیست دیگری که توسط گمرک در خصوص آمار واردات طی دوازده ماهه سال گذشته منتشر شده، مشخص است که در این مدت، از اسکوتر گرفته تا کنجاله و سویا و قطعات خودرو و ویتامین های دارویی وارد کشور شده است و دامنه گسترده ای را شامل می شود.
لیست کامل ۱۰۰ واردکننده نخست ۱۴۰۲ را «اینجا» ببینید.
اما نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که به رغم اینکه در فضای مبهم و عدم اطلاع رسانی از سوی سیاست گذار ارزی، انتشار چنین لیستی از سوی گمرک، با اهمیت است؛ اما نکته مهم آنجاست که مشخص نشده است که کدام شرکت در گروه ارز ۲۸۵۰۰ تومانی قرار دارد و کدام در گروه دلار نیمایی و صرفا مجموعه‌ای از هر دوی این‌ها آورده شده است. به عنوان نمونه شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران، مشخصا در امر واردات کالا‌های اساسی فعالیت می‌کند و بر اساس آمار گمرک، در سال گذشته بیش از یک میلیارد و ۸۷۸ میلیون دلار دریافت کرده است که به احتمال بسیار زیاد، همه این میزان ارز به نرخ ۲۸۵۰۰ بوده است؛ اما برای سایر شرکت‌های فعال در حوزه‌های خودرویی، فولادی، غذایی و ...، نمی‌توان به طور مشخص گفت که چه نوع ارزی دریافت کرده اند.
بنابراین ضرورت دارد تا در ادامه شفاف سازی گمرک در خصوص صد واردکننده و میزان دریافت ارز، بانک مرکزی نیز در گزارشی دقیق، آمار و ارقامی از دریافت کنندگان ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی منتشر کند تا برای مردم مشخص شود که ۲۰ میلیارد دلار ۲۸۵۰۰ تومانی به چه شرکتی و در چه حوزه‌ای رسیده است تا در نهایت در خصوص تغییرات قیمتی کالا‌های وارد شده توسط شرکت‌ها و عملکرد درست یا نادرست آن در تامین نیاز کالا‌هایی بازار، شفاف سازی شود.
مطالبه بالا از بانک مرکزی در شرایطی اهمیت پیدا کرده است که به تازگی رئیس کل اسبق بانک مرکزی که زمانی در راس مدیریت و سیاست گذاری ارزی کشور قرار داشته است، در یادداشتی خیرخواهانه به مسوولان دولتی گفته است: براساس گزارش مسوولان بانک مرکزی در طول سال گذشته یعنی ۱۴۰۲، مبلغ ۶۹ میلیارد دلار ارز با نرخی بسیار پایین‌تر از نرخ ارز در بازار، برای واردات تامین شده است. از کل مبلغ ارز تامین‌شده ۱۹ میلیارد ارز ۲۸۵۰۰ تومانی به ازای هر دلار برای نهاده‌های کشاورزی و دامی، دارو و تجهیزات پزشکی تخصیص یافته و ۵۰ میلیارد دلار دیگر نیز با نرخ هردلار حدود ۳۸ هزار تومان از طریق سامانه نیما برای واردات سایر کالا‌های مصرفی، مواد اولیه و کالا‌های واسطه تخصیص و تامین ارز شده است.
همتی تاکید داشته است: "در طول سال ۱۴۰۲، با توجه به میانگین اختلاف ۱۵ هزار تومانی نرخ نیما با نرخ ارز بازار، مبلغ بالقوه رانت توزیع‌شده بابت ۵۰ میلیارد تخصیص و تامین ارز اعلامی، در حد ۷۵۰ هزار میلیارد تومان می‌شود که قطعا بخش عمده آن بالفعل شده است. درخصوص ارز ۲۸۵۰۰ تومانی میانگین اختلاف ۲۵ هزار تومانی آن با نرخ بازار، در سال گذشته رانت بالقوه ۴۷۵ هزار میلیارد تومان می‌شود. باتوجه به قیمت فزاینده محصولات و کالا‌هایی نظیر مرغ و گوشت، اتومبیل، موبایل و عمده کالا‌های مصرفی و قطعات و مواد واسطه‌ای مصرفی مردم و بنگاه‌های تولیدی که مردم به‌عینه در بازار لمس می‌کنند، خوش‌بینانه‌ترین نظر این است که حداقل ۵۰ درصد اختلاف نرخ به‌صورت رانت توزیع شده باشد. این یعنی حداقل ۶۰۰ هزار میلیارد تومان رانت توزیع شده است، بدون تاثیر جدی در کنترل قیمت کالا‌های مرتبط و بدتر از آن موجب تاثیر منفی بر ارزش صادرات و تراز تجارت غیرنفتی و نیز زیان شرکت‌های صادرات‌محور بورسی و نهایتا سهامداران بورس شده است. "
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است